Skip to content 
Sztuczna inteligencja jest określeniem systemu lub aplikacji, które mają na celu wykonywanie mniej lub bardziej skomplikowanych zadań. Do stworzenia takich technologii stosuje się uczenie głębokie i samouczenie się maszyn. Jednak to nie wszystkie rozwiązania, które wykorzystuje. Od początku roku zrobiło się głośniej o AI, ponieważ zaczęła ona wkraczać w sektor kreatywny, który od kilku lat jest mocno oblegany. Niektórzy boją się, że przez to nie będą mieli pracy, a inni już w tym momencie wykorzystują generatory AI do tworzenia grafik, tekstów, tworzenia stron internetowych, wymyślania nazw i haseł reklamowych, projektowania reklam internetowych. Tylko pozostaje jedno pytanie, jak się ma do tego prawo autorskie. Na ten moment prawo autorskie stoi w sporze z AI, ponieważ stoi ono po stronie ludzi, a sztuczna inteligencja nie może być twórcą.
Dlaczego AI nie jest twórcą, a treści stworzone przez AI nie są dziełem?
Ustawa o Prawie autorskim mówi, że utworem, dziełem może być każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze. Bez względu na to w jakiej postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Choć ta definicja jest ogólna i może odnosić się do różnej jakości oraz wartości dzieł, to w zestawieniu ze sztuczną inteligencją sprawa staje się niejasna. Tutaj prawo autorskie stoi w sporze z AI. Komplikacja pojawia się na etapie określenia, kto może być podmiotem prawa autorskiego. Ustawa jasno określa, że twórcą dzieła czy utworu może być tylko i wyłącznie człowiek. Zatem AI nie może być twórcą. Natomiast ochronie podlegają jedynie utwory, które charakteryzują się indywidualnością płynącą z osobowości twórcy. Trafnie kwestię tę ujął Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 12.9.2019 r. w sprawie Cofemel – Sociedade de Vestuário SA v. G-Star Raw CV:
„Aby przedmiot można było uznać za oryginalny, konieczne i zarazem wystarczające jest to, by stanowił on odzwierciedlenie osobowości autora, przejawiające się w jego swobodnych i twórczych wyborach (…). W przypadku gdy wykonanie przedmiotu jest uwarunkowane względami technicznymi, zasadami lub ograniczeniami, które nie pozostawiają miejsca na swobodę twórczą, przedmiotu tego nie można postrzegać jako wykazujący oryginalność niezbędną do uznania go za utwór (…). Okoliczność, iż dany wzór wywołuje efekt estetyczny, nie pozwala sama w sobie na ustalenie czy wzór ten stanowi twórczość intelektualną odzwierciedlającą swobodę wyboru i osobowość jego autora, przez co mógłby spełnić wymóg oryginalności” (C-683/17, ECLI:EU:C:2019:721, pkt 30, 31, 54).
Sztuczna inteligencja w przeciwieństwie do ludzi nie mają zdolności prawnej a ich działalności nie można uznać za wytwór indywidualnej osobowości, więc nie mogą być podmiotami praw autorskich.
Czy sztuczna inteligencja stosuje plagiat?
Istotną kwestią, którą muszę poruszyć w tym artykule jest to, że AI może naruszać prawa autorskie innych twórców. Narzędzie nie jest nieograniczone. Aby działać samodzielnie musi przejść proces nauki, poprzez analizę danych już dostępnych w Internecie. W związku z tym wykorzystują materiały już istniejące. Nie rzadko generują nieznaczne przeróbki dostępnych utworów stworzonych przez człowieka.
Czy działania prowadzone przez sztuczną inteligencje mogą podlegać ochronie praw autorskich?
Działania stworzone przez sztuczną inteligencje nie są utworami, w związku z czym nie podlegają żadnym prawom autorskim. Dlatego też każdy może legalnie je kopiować i wykorzystywać komercyjnie. Jeżeli wykorzystasz „dzieło” wygenerowane za pomocą AI, każdy legalnie będzie mógł z tego korzystać. Nie będziesz mógł/mogła mu tego zabronić.
Podsumowanie
Przede wszystkim działalność AI nie jest uznawana za podmiot praw autorskich. Natomiast AI póki co nie jest uznawany za twórcę, ponieważ nie jest człowiekiem. Treść wygenerowana przez sztuczną inteligencję nie podlega ochronie prawa autorskiego. Oznacza to, że również Tobie nie będą one przysługiwały. Jak najbardziej możesz korzystać z tych treści, jednak pamiętaj, że każdy może z nich skorzystać w pełni legalnie. Musisz jednak uważać. AI jako ograniczone narzędzie może wykorzystywać dzieła innych twórców. Wykorzystując taki utwór możesz być posądzony o plagiat (nie Ai!).
